Özel Lüleburgaz Tıp Merkezi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Sabahattin Yalçın, ‘’ Kulak kiri ‘’ hakkında açıklamalarda bulundu.

Kulak Kiri (Buşon) Nedir?

Dış kulak, kulak kepçesi ve dış kulak yolundan meydana gelir. Dış kulak yolu, kulak kepçesi ile kulak zarı arasında, tünel şeklindeki kısma verilen isimdir. 

Dış kulak yolu (kulak kanalı), kum saatine benzer, orta kısmında daralır. Bu yolun dış kısmındaki derinin içerisinde, kulak salgısını oluşturan özel salgı bezleri bulunur. Salgının görevinin toz ve kum parçalarını tutarak zara ulaşmalarını engellediği varsayılır. Genellikle salgı kurur ve içerdiği toz ve kumla birlikte kulak dışına atılır veya silinip alındığı kulak kepçesine doğru kayar. Yaygın olarak "Kulağınızın içine dirseğinizden küçük bir şey sokmayınız" diye söylenir. Buradaki kurumuş birikintiye "buşon (kulak kiri)" adı verilir. "Kulak kiri" aslında kulağın kirli olduğu anlamına gelmez, halk arasında böyle isimlendirilmiştir. Kulak salgısı koyu ve aşırı olan kişilerde veya tozlu ortamda çalışan insanlarda bu akıntı birikebilir ve dış kulak yolunu tıkayabilir.

Kulaklarımızı Temizlemeli miyiz? 
Kulak salgısı, kulak yolunun iç kısmında oluşmaz sadece dış kısmında oluşur. Şayet kişi kulağını, kulak çöpü, toka, bükülmüş kağıt mendil gibi cisimlerle temizlemeye kalkışırsa bu akıntıyı iç kısma, kulak zarına doğru iter. Bu tür cisimlerle kulak temizlenemez, sadece kulak birikintisi içeriye doğru itilir. Aynı zamanda dış kulak yolunun derisi ve kulak zarı çok ince ve hassastır, kolaylıkla zedelenebilir. Pamuklu çubuklarla kulak kepçesinin kıvrımlarını temizleyebilirsiniz ama dış kulak yolunu değil! 
Kulak salgısı, kulak yolunu koruduğu ve geçici bir koruyucu sıvı tabakası oluşturduğu için faydalıdır. Kulak salgısının yokluğu, dış kulak yolunun kurumasına ve buna bağlı kaşıntılara sebep olur. 
Çoğunlukla kulak kanalı kendi kendini temizler; bu kulak zarından kulak kepçesine kadar derinin ve birikintilerin yavaş yavaş dışa doğru doğal bir mekanizmayla süpürülmesi ile olur. Eski kulak birikintisi devamlı olarak kulak dışına doğru süpürülür, burada kurur ve düşer. 
İdeal şartlar altında kulağınızı temizlemeniz gerekmez. Yine de biliyoruz ki bu her zaman böyle değildir. 
Kulak birikintisi çok olup dış kulak yolunu tıkayarak işitmeyi bile engelleyecek duruma gelebilir. Bu durumda hekim, kulağı aspiratörle, özel aletlerle veya yıkayarak temizler. Bu temizleme işlemi öncesinde birikintiyi yumuşatacak ilaçlar kullanılmasını da isteyebilir. Böyle bir durumunuz olduğunu biliyorsanız, hekime gitmeden "gliserin" gibi yumuşatıcı damlalardan kullanabilirsiniz. 

Kulak zarınızda delik olup olmadığını bilmelisiniz. Kulak zarınız delik ise kullandığınız damlalar, kulak iltihabına yol açabilir. Aynı şekilde delik kulak zarı olan bir kulağın yıkanması da iltihaba yol açar. Kulak zarınızın sağlamlığından emin değilseniz mutlaka hekiminize başvurmanız gerekir. 

Kulak Yıkatmak Alışkanlık Yapar Mı? 
“Kulak temizletmek alışkanlık yapar” inanışı yanlıştır. Bu inanış, kulak kanalında kir oluşma kapasitesi fazla olanların sık sık kulaklarında kir birikmesi sonucu ortaya çıkmıştır. Böyle kimselerde örneğin cildi yağlı olanlarda, kulak kanalında egzaması olanlarda, sedef hastalarında, saçlarında ve kulak kanallarında kepeklenme sorunu olanlarda, temizlik sonrası yeniden kir birikmesi doğaldır. Bu kişilerde sık kulak temizletme gerekliliği, alışkanlık yaptığından değil, kulak kiri üretiminin fazla oluşundandır. 
Kulak salgısı koyu olan ve kulak kanallarının kendisini temizleme mekanizması yetersiz olan kişiler, sık sık kulak salgıları biriktiği için, her altı ay veya yılda bir kez kulaklarını temizletmek ihtiyacı duyarlar. Bu, kulak akıntısının yapısından kaynaklanmaktadır ve ilk yıkama işleminden önce başlayan ve yıkama işlemi sonrasında da devam edecek bir sorundur. Yıkansa da, yıkanmasa da kulak akıntısı birikecektir.

Ayrıca KBB uzmanının aspiratör, küret vs. kullanarak yaptığı temizlik kulağa zarar vermez. Kulağın kendini temizleme mekanizmalarını da bozmaz.

Doktor kulak kirini nasıl temizler?

Kulak kirinin hangi yöntemle, nasıl temizleneceğini daha çok kulak kirinin kıvamı, kanalın durumu ve hastanın tercihi belirler. Katıya yakın kıvamlı kirlerde küret denilen, ucu çengel şeklinde olan aletler kullanılır. Tecrübeli ellerde son derece konforludur. Ağrısız, sessiz ve kulak kanalını ıslatmadan temizleme olanağını sunar. Daha yumuşak kirlerde vakumlama yapan aspiratörlerle temizlik yapılır. Bu yöntemde de ağrı ve kulak kanalında ıslanma genellikle olmaz. Uygun ısıya getirilip tıbbi dezenfektan eklenmiş sular ile lavaj yapılarak yıkama eskiden beri kullanılmaktadır. Bu yöntemde kulak zarının sağlam olduğunun bilinmesi gerekir. Aksi halde yıkama esnasında baş dönmesi ve kusma olabilir. Ayrıca kulakta egzama, mantar gibi rahatsızlığı olduğu bilinenlerde su kullanılmadan temizlik yapılması daha doğru olur. Sağlıklı günler dileğiyle…