SENİN İLETİŞİM DİLİN HANGİSİ? ÇOK YÖNLÜ BİR SÜREÇTİR
Yazar - Kader Ekiz
Son zamanlarda TV programlarında gördüğüm eksiklik ana dili Türkçe olan insanların iletişim dillerini anlayamaması durumudur. TV programının sunucusu, farklı bölgelerin şiveleri, ağızları ile konuşan insanların yerel söyleyişlerini anlamakta zorlanıyor ya da yerel söyleyişler ile konuşan insanlar TV sunucusunun kullandığı kelimeleri, bilmedikleri kelimeler ile kurulan cümleleri anlamıyor. Bazen Karadeniz şivesi bazen İç Anadolu şivesi bazen Trakya şivesi…
Farklı bölgelerin halkları aynı kelimelere farklı anlamlar yükleyerek kendi çevresinde o kelimeleri kendi anlayacakları cümleler ile kullanıyor. Mesela, “Ne yapıyorsun?” farklı dil kullanımları ile “Nörüyon?” “Napıpdurun?” “Nediyon?” “Napaysun?” olarak karşımıza çıkıyor. Bu durum farklı coğrafyalardan gelen insanların aynı noktada anlaşmaya çalıştıkları enteresan görüntüleri ortaya çıkarıyor. Yani bazen o dilin o bölgede, o coğrafyada yaşamak ya da o coğrafyadaki kullanımlarını öğrenmek sonucunda anlaşılabileceğini ortaya koyuyor.
Bazen de iş yerinde farklı eğitim almış insanların dili kullanış farklılığı ile gösteriyor kendini, iletişim kurmayı başarmanın önemi. Bakıyorsun müdürün dili farklı, işçinin dili farklı. Aynı sosyal ortamın insanı aynı çevrede birbirini çok rahat anlıyor; bazen argo bazen jargon dili kullanıyor. Oraya yeni gelen çalışan ise önce bu dili anlamakta sonra da iletişim kurmakta zorlanıyor. Biri çok kibar konuşurken diğeri ona karşı özensiz, gereksiz laubali konuşuyor. Al sana kafa karışıklığı! Nezaket kurallarına göre iletişim kuran insan, karşı tarafta farklı yorumlanıyor. Özensiz konuşan insan, karşı tarafta farklı yorumlanıyor. Türkçe konuşan iki insan iletişim kurarken zorluk çekiyor.
Türkçe konuşabilmek, konuştuğunu anlayabilmek olduğu kadar farklı coğrafyaların yerel kullanışlarını, dildeki şiveleri, argoları, jargonları bilebilmek ve bundaki dil yolculuğunda ortak bir noktada kesişebilmekten geçiyor. Yani dil çok yönlü bir süreçtir.
Değerli okurlarım, bu süreçte hepinize kolaylıklar diliyorum.