DÜNYA DA NELER OLUYOR?
Yazar - Servet Şenyiğit
Dünyaya genel olarak baktığımızda neler görüyoruz? Ben. sıkıntı, gerilim ve gözyaşı görüyorum. Dünyada şu an hakim olan Atlantikçi gözü ile baktığımızda, İsrail Filistin konusunda tüm dünya tarafından sıkıştırılmaya başlandı. Trump, Demokratları İsrail’ i sevmemekle suçluyor. Ukrayna, Rusya topraklarında tuzağa düşmüş durumda. Bu kış koşulları belki Ukrayna ordusunun toptan çöküşüne bile neden olabilir. Çin, Tayvan’ a göz açtırmıyor.
Amerika için en yakın müttefikler olan Avrupa’ da ekonomi iyi gitmiyor. Seçimlerde muhalefet iktidara çok yakın sonuçlar alıyor. İktidardaki ABD yandaşı partilerin uygulamaları çok sıkı şekilde eleştiriliyor. Avrupa emperyalistlerinin, özellikle Afrika’ da ki sömürgeleri ayağa kalkıyor ve başta Fransa olmak üzere ülkelerinden kovalıyor.
BRICS 22-24 Ekim tarihleri arasında Rusya Federasyonu’ na bağlı Tataristan Cumhuriyeti’ nin Kazan kentinde toplandı ve önceki toplantılardan farklı olarak daha fazla atağı gündeme getirdi. Uluslararası finans ve basın kuruluşları BRICS Zirvesinin ABD yaptırımlarını delen büyük bir atılıma yol açacağına işaret ediyor. Rusya, “ BRICS Bridge” ( BRICS Köprüsü) adını verdiği sistemi bir yıl içinde inşa ederek küresel finans alanındaki Amerikan hakimiyetini sarsmayı planlıyor. BRICS Köprüsü’ nün, Batı liderliğindeki düzenin kalesi olan Uluslararası Ödemeler Bankası’ ndan (BIS) rol çalabileceğinin mesajını verirken BRICS’ in planının daha ucuz, daha hızlı işlemler sağlayabileceğini ve gelişmekte olan ekonomileri cezbetmek için yeterli olacağını belirtiyor.
BRICS-pay adı ile halen kullanılan SWIFT sistemine rakip bir ödemeler sistemi gündemde. Bu sistem öyle düzenlenmiş ki SWIFT kullanmak isteyen ülkeleri de dışlamadan SWIFT’ e de uyumlu, Aynı zamanda Çin’ in CIPS ve Rusya’ nın SPFS adlı ödeme sistemleriyle de uyumlu çalışacak. Bu sistem aynı zamanda günlük yaşamımızda cep telefonuna indirilen bir uygulama aracılığı ile perakende alışveriş olanağı da sunuyor.
Atlantik sistemi açısından gelişmeler hiç de iç açıcı değil. ABD hem ekonomik, hem de askeri bakımından sıkışıyor. Rusya Türkiye’ nin BRICS’ e üyelik başvurusu yaptığını açıkladı. ABD’ den kısık sesli bir açıklama geliyor. Bu açıklama “Türkiye bizim önemli müttefikimiz. Ülkeler kendi ilişkilerini kendileri seçerler” gibi suya sabuna pek dokunmayan bir açıklama.
Genel gidiş Atlantik sistemi aleyhine. Türkiye’ de sürpriz BRICS gelişmesi oldu. AKP iktidar durduk yerde BRICS’ e başvurmaz. Türkiye’ nin çok uzun olmayan sürede zincirlerini kırarak çözüm yoluna ulaşacağını düşünüyorum.