Trakya Birlik Yönetim Kurulu’ndan yapılan açıklamada; “14 Eylül 2021 tarihide yaptığımız toplantıda Ayçiçeği Avans Alım Fiyatımız ton başına 5 bin 100 TL olarak açıklanmıştır. Bu fiyatımız çiftçiyi sevindirmiştir” denildi.
Trakya Birlik Yönetim Kurulu’ndan yapılan açıklama şöyle; “Yağlık Ayçiçeği, Türkiye bitkisel yağ tüketiminde % 80-85 civarında payı ve %50’lere varan yüksek yağ oranı ile ülkemizde üretimi gerçekleştirilen stratejik öneme sahip tarımsal ürünlerimizin başında gelmektedir. Dünyada hâlihazırda farklı varyantlar ile devam eden pandemi süreci, son 1-1,5 yıllık süreçte gerek sınai gerekse tarımsal emtialarda arz talep dengesizliklerine yol açmış, üretim açığı olan ülkelerin emniyet stoğu oluşturma, arz fazlası olan ülkelerin ise ürünlerini dünya pazarında daha değerli fiyatlama politikaları genel emtia fiyatlarını tarihi zirve seviyelerine taşımıştır. Bu gelişmelerin ışığında 2020/2021 üretim sezonu yağlık ayçiçeği ürün fiyatlarında %50’yi aşan artışlar yaşanmış bu suretle ayçiçeği çiftçilerimizin en çok kazanç sağladığı başlıca ürün haline gelmiştir. Söz konusu kazanç seviyesinin yarattığı pozitif etkiyle içinde bulunduğumuz 2021/2022 üretim sezonunda yeni üretim alanları kazanılmış olup ilk defa 1.600.000 ton seviyesinde rekor üretim gerçekleştirilerek Ülke yeterlilik oranının %70 seviyesine ulaşması beklenmektedir.
Ülkemiz yağlık ayçiçeği üretiminde yaşanan bu çok kıymetli artışın çiftçi memnuniyetinin sağlanarak sürdürülebilir kılınması, bu suretle ülkenin kendi kendine yeterlilik seviyesi olan asgari 2.500.000 ton üretim hedefine ulaşılması için 2021/2022 üretim sezonu çiftçi fiyatlaması büyük önem arz etmektedir. Diğer taraftan tarımsal üretimin en temel girdilerinden olan gübre ve ilaç fiyatlarında %100’ü aşan artışlar çiftçilerimizin tarım ürünleri fiyatlamalarındaki hassasiyetlerini haklı olarak artırmaktadır. Bu üretim hedefi ve çiftçi bekleyişlerine ek olarak iç piyasa ürün fiyatlarını etkileyen ithal ikame ürün piyasaları tetkik edildiğinde, 2021/2022 sezonunda dünya yağlık ayçiçek tohum üretiminin bir önceki sezona göre 6-8 milyon ton fazla gerçekleşerek yaklaşık 58 milyon ton ile rekor seviyede oluşması beklenmektedir. Hububat üretimde dünyada yaşanan daralmanın aksine yağlık ayçiçeği üretimdeki önemli artış, gümrük vergisi uygulamalarının da etkisiyle Ülkemiz iç piyasa fiyat dinamiklerini çiftçi aleyhine baskı altına almaktadır.
Bu çerçevede, Birliğimiz tarafından, iç ve dış piyasa koşullarında ortaya çıkan tablo, üretici talep ve beklentileri ilgili bakanlıklarımızla sezon öncesi paylaşılarak, piyasada oluşan ticari risklerin minimize edilmesi, bu suretle üretici beklentilerinin karşılanması noktasında tanımlanabilecek uygulamaların ülke üretiminde yakalanan ivmenin önümüzdeki sezonda da sürdürülmesinde çok önemli katkılar sağlayacağı ifade edilmiştir.
Bu itibarla, Ülkemizdeki mevcut gümrük rejimi uygulamaları, dünya rekoltesi ve beklenen fiyat seviyeleri, döviz kurlarının olası seyri gibi fiyatlamaya tesir eden tüm parametreler Birliğimizce değerlendirilerek oluşan piyasa koşulları çerçevesinde 2021/2022 sezonunda üretici ortaklarımıza %40 yağlı baz ürün için 5.100 TL/Ton avans ödemesinde bulunulması karar altına alınmış olup, uluslararası sözleşme oranı olan % 44 yağ oranlı ayçiçeği ürünü için avans tutarı 5.406 TL/Ton, %50 yağlı ürün için avans tutarı 5.865 TL/ton olarak uygulanacaktır. Yukarıda sayılan parametrelerde üretici ortaklarımızın lehine olabilecek olası gelişmeler ışığında “Ön Alım Fiyatı” belirlenerek ilan edilecek ve bu suretle nihai alım fiyatımız belirlenecektir. Ham yağ oranına göre yapılan alımlarda % 41 ve üzeri yağ oranı çıkan ürünler yüksek yağ oranlı ürün olarak değerlendirilecek olup, her bir yüzde puan artışı için %40 standart yağ oranlı ürün fiyatına % 1,5 oranında prim uygulanacaktır.
Ayrıca, fiyatlama sürecine ek olarak 2021/2022 iş yılında Birliğimizce elde edilecek müspet kar kooperatifçiliğin en temel ilke ve prensiplerinden olan “Risturn (Kar Payı) Dağıtımı” ilkesine uygun olarak mevzuatımız hükümleri çerçevesinde Genel Kurulumuzun tensip ve onaylarıyla ortaklarımıza takdim edilecektir.
Yıllara göre değişiklik göstermekle beraber Ülkemizde üretilen yağlık ayçiçeği ürününün % 20-30’u, faaliyet bölgesindeki ürünün ise %40-50 oranındaki bölümü Birliğimizce mübayaa edilmektedir. Ağustos ayının ilk haftası ile başlayan hasat günden güne yoğunlaşmakta olup Ülke hasadının çok büyük oranda Ekim ayının ortalarında tamamlanması beklenmektedir. Birliğimize bağlı 48 kooperatifimize ait 103 alım merkezi ve iki fabrikamızda bugüne kadar toplam 122.918 ton ayçiçeği mübayaası gerçekleştirilmiştir.
Birliğimiz tarafından 2021/2022 üretim sezonunda üretici ortaklarından 300 bin tonun üzerinde ürün mübayaası yapılacağı beklenmekte olup, ürün bedeli ödemeleri teslimat tarihlerine göre belirlenecek ödeme programı çerçevesinde bağlı kooperatiflerimiz vasıtasıyla gerçekleştirilecektir.
Ülkemiz için stratejik öneme sahip tüm ihtiyaçların yerli ve milli imkanlarla sağlanması noktasında çok önemli bir kilometre taşı olacak doğalgaz kaynağının keşfiyle oluşan olumlu atmosfere ek olarak, pandemi sürecinde global ölçekte stratejik politika haline gelen gıda arz güvenliği kavramında karşılığını bulan “Ülkemiz tarımsal üretiminin kendi kendine yeter seviyeye ulaştırılması” hedefine yönelik olarak büyük bir dönüşüme öncülük etmesi beklenen 2021/2022 tarımsal üretim sezonunun Ülkemiz, Milletimiz, üretici ortaklarımız ve tüm çiftçilerimiz için bereketli ve hayırlı olmasını diler, pandemi sürecinde büyük bir özveriyle ülkemiz için üretimine durmaksızın devam eden, onlar için ne yapsak asla yeterli olmayacak Milletin efendisi cefakar Türk Çiftçisine teşekkür ve şükranlarımızı sunarız. “
Ertan BAYER
“