KAFEİN: AZI KARAR, FAZLASI ZARAR - İlke Doğan

Her gün milyarlarca insan uyanmak, kendine gelmek için kafein tüketiyor. Kafein, dünyada en çok kullanılan maddelerden biri.

Kafein en çok çay, kahve ve kakao bitkilerinde bulunan, beyni ve merkezi sinir sistemini uyararak uyanık kalmanıza ve yorgunluğunu hissetmenizi önlemeye yardımcı olan doğal bir uyarıcıdır.

Kafein, etkisini hızlı bir şekilde gösterme eğilimindedir. Örneğin 1 fincan kahvede bulunan kafein miktarının kan dolaşımına ulaşması 20 dakika civarıyken, tam etkinliğe ulaşması yaklaşık 1 saat sürebilir. Kafeinin yarı ömrü 6 saattir. Yani öğleden sonra saat 4’te içtiğiniz kahve ve çay, saat 10 olduğunda bünyenizde yarım doz kafein halinde etkisini sürdürür. Bir diyetisyen olarak çay, kahve tüketimini öğleden sonra saat 2’ye kadar tamamlamanızı tavsiye ederim.

Kafein; bazı bitkilerin tohumlarında, kabuklu yemişlerinde veya yapraklarında doğal olarak bulunur. Bu doğal kaynaklar hasat edilerek kafeinli yiyecek ve içeceklerin üretilmesi için işlenir.

Sıklıkla tüketilen bazı içeceklerdeki kafein miktarları;

-      1 fincan demleme çay à 20-110 mg

-      Sallama çay à 30 mg

-      1 fincan filtre kahve à 135-200 mg

-      1 fincan Türk kahvesi à 60 mg

-      1 kutu kola à 30-56 mg

-      Enerji içecekleri à 50-160 mg

-      Kafeinsiz kahve à 3 mg

Pek çok çalışmada yetişkin bireylerde güvenli olarak tüketilebilecek kafein miktarının 300 mg (yani günde 3-4 fincan kahve ya da 5-6 bardak çay) olduğu belirtilmiştir. Ancak güvenli doz 300 mg olsa da hamileler, çocuklar ve yaşlılar tüketilen kafeinin kısıtlanması gereken gruplardır.

Ilımlı kafein tüketiminin yararları arasında şunları sayabilirim:

-      Merkezi sinir sistemi üzerindeki etkisi nedeniyle metabolizma hızını bir miktar artırabilir.

-      Kişiden kişiye değişiklik gösterse de kalp hastalıkları ve tip 2 diyabet riski üzerinde koruyucu etkiye sahiptir.

-      Ilımlı kafein tüketimi faydalı bağırsak bakterilerinin miktarını ve aktivitesini artırabilir.

-      Egzersizden bir süre önce içilen kahvenin performans artırıcı etkisi olduğu çalışmalar tarafından ortaya konmuştur.

Yüksek dozlarda kafein alımı, düzensiz kalp atışı ve nöbetler dahil olmak üzere önemli sağlık sorunlarına neden olabilir. Düzenli olarak yüksek kafein dozları tüketmek de muhtemel hormonal dengesizliklere yol açabilir. Aşırı kafein alımıyla bağlantılı bazı yan etkiler arasında titreme, huzursuzluk, uyku sorunları, baş ağrısı, migren, yüksek tansiyon yer alabilir.

Nadiren kafein tüketiyorsanız, vücudunuz buna duyarlılık gösterebilir. Bu nedenle tek seferde yüksek kafein alımından kaçının. Ayrıca kafein bazı ilaçlarla etkileşime girebilir. Dikkatli olmakta fayda var…

         Her şeyde olduğu gibi bunda da azı karar, fazlası zarar diyor herkese sağlıklı günler diliyorum…

İletişim için;

0545 150 60 99