EYT Tamam, Peki Ya Emeklilikte Adalet Arayanlar? - Serbülent Avcı

Geçen hafta yazmaya tekrar başladığımda en iyi bildiğim konulardan biri olan Sendikalar ve emekçilerin hakları üzerine yazarak başlamak istedim bu hafta da yine emekçileri yakından ilgilendiren EYT sonrası meydana çıkan devasa bir sorun olan Emeklilikte Adalet Arayanlar ile ilgili hafızalarımızda ki bilgileri tazelemek istedim.

Türkiye’de yıllardır süregelen emeklilik sorunlarının başında, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) meselesi geliyordu. Büyük mücadeleler sonucunda EYT düzenlemesi çıktı ve yüz binlerce insan yıllardır beklediği emeklilik hakkına kavuştu. Ancak bu düzenleme yapılırken başka bir mağduriyetin önü açıldı: Emeklilikte Adalet Arayanlar

EYT düzenlemesi ile 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar yaş şartı olmadan emekli edilirken, bir gün sonra sigortalı olanlar 17 ile 20 yıl daha fazla çalışmak zorunda bırakıldı. Bir günle, birkaç ayla veya bir iki yıl farkla emekliliği kaçıranlar, büyük  hak kaybına uğratıldılar.

Emeklilikte Adalet Arayanların Sorunu Neydi ?

1999 yılında yapılan reform ile emeklilik yaşı arttırılmış ve prim gün sayıları yükseltilmişti, bu yasa Anayasa mahkemesi tarafından iptal edilmişti ama yasa 2002 de yürürlüğe girmişti, 2008 reformu ile ise sistem daha da ağırlaştırıldı. Bu nedenle 1999 sonrası sigortalı olanlar için durum daha da kötüleşti.

İşte temel sorunlar:

1- 1 Günle 17-20 Yıl Fark Olur mu?

8 Eylül 1999’da sigorta girişi olan bir kişi hemen emekli olabilirken, 9 Eylül 1999’da sigortalı olan bir kişi 17 yıl, hatta kadınlar için 20 yıl daha fazla çalışmak zorunda kalıyor. Ben 13 gün ile SGK ya geç kaydolduğum için 12 yıl daha fazla çalışmak durumunda kalacağım Bu, gerçek bir adaletsizliktir değil mi ?

2- Primini Dolduranlar Yıllarca Beklemek Zorunda

EYT’den önce prim gününü dolduran ama yaşı beklemek zorunda kalanlar vardı. Şimdi ise 1999 sonrası sigortalı olanlar prim gününü doldursa bile, sırf 1999 sonrası sigortalı oldukları için uzun yıllar beklemek zorundalar.

3- Aynı İş Yerinde, Aynı Yaşta Ama Farklı Emeklilik Tarihleri

Aynı dönemde işe giren, benzer yaş grubundaki insanlar arasında büyük farklar oluştu. Örneğin, 8 Eylül 1999’da işe giren bir kişi 2023’te emekli olurken, bir gün sonra işe başlayan bir kişi 2040’a yani 58 ile 60yaşına  kadar çalışmak zorunda. Bu, iş yerlerinde de huzursuzluğa ve iş barışının bozulmasına neden oluyor.

4- Emeklilikte Kademe Bekleyenler

EYT’lilerin sorunu çözülse de, şimdi Emeklilikte Adalet Arayanlar yada emeklilikte kademe bekleyenler (EKB)adı verilen yeni bir mağdur grubu ortaya çıktı. Bu insanlar, ve haklı olarak yeni bir düzenleme bekliyor.

Çözüm Ne Olmalı?

Bu sorunun çözümü için Kademeli Emeklilik Getirilmeli: 1999-2008 yılları arasında sigorta girişi olanlara yaş indirimi yapılmalı ve kademeli bir geçiş sağlanmalı.

Prim Gününü Dolduranlar Emekli Olabilmeli: 25 yıl sigortalılık süresi ve yeterli prim gününü dolduranların yaş şartı olmadan emekli olması sağlanabilir.

 Mevcut yasa sadece EYT’lileri kapsadı. Ancak Emeklilikte Kademe Bekleyenler için de benzer bir düzenleme yapılmalı.

Sonuç Olarak

Yeni Bir Mücadele Başladı

EYT'liler uzun yıllar boyunca büyük bir mücadele verdiler ve sonunda haklarını aldılar. Ancak şimdi Emeklilikte Kademe Bekleyenler aynı sorunu yaşıyor. Bir günle, bir ayla, bir yılla büyük kayıplar yaşayan bu insanlar da adalet istiyor. Bu nedenle, siyasilerin bu sorunu görmezden gelmemesi ve bir an önce çözüm için adım atması gerekiyor.

EYT’yi çözen siyasi irade, kademe bekleyenler için de adalet sağlamak zorunda!