Birçok kişi vücudunun ödem tuttuğundan şikayetçi. Özellikle sabahları uyandığında yüzünde, bacaklarında, parmakların da oluşan şişlikler hem estetik kaygıları hem de yaşam kalitesinin düşüşünü beraberinde getiriyor.
Ödem Nedir?
Ödem, vücutta aşırı sıvı birikmesidir. Özellikle cilt altındaki dokularda sıvı toplanması sonucu vücutta şişlikler meydana gelir. Bu şişlikler genellikle ayaklarda, ellerde, bacaklarda ve yüz bölgesinde daha belirgin hale gelir. İnflamasyon, yaralanma, stres, enfeksiyon gibi bir çok nedene bağlı olarak oluşan ödemin, bunların yanında beslenme hatalarından dolayı da artış gösterdiği bilinmektedir. Ödeme neden olan beslenme hatalarının temelinde ise vücuda yeteri kadar sıvı ve mineral alımının sağlanamamasıdır. Yetersiz sıvı ve mineral tüketiminde vücut ihtiyaç duyduğu sıvıyı depolama eğilimi gösterir.
Ödemin Sebepleri
Yüksek Tuz Tüketimi: Tuz, vücutta suyun tutulmasına neden olan önemli bir faktördür. Aşırı tuz tüketimi, böbreklerin fazla suyu atmasını zorlaştırır ve bu da ödemi tetikleyebilir.
Çay ve Kahve Tüketiminin Fazla Olması: Çay ve kahvenin içerisinde bulunan kafein bazı insanların intoleransının olmasından dolayı ödem şikayetine neden olabilmektedir. Bunun dışında ise fazla kafein alımı vücuttan su atımımın çok olmasına, vücudun kendi dengesinin korumak için ise su tutmasına neden olabilmektedir.
Hormonel Değişiklikler: Özellikle kadınlarda adet dönemi sırasında hormonel değişiklikler ödem oluşumunu artırabilir. Hamilelikte de hormonal değişiklikler ödemi tetikleyebilir.
Hareketsiz Yaşam: Uzun süre aynı pozisyonda kalmak (örneğin, uzun süre ayakta durmak veya oturmak) vücudun alt kısımlarında sıvı birikmesine yol açabilir. Özellikle bacaklar ve ayaklar ödem yapmaya daha yatkındır.
Böbrek ve Kalp Rahatsızlıkları: Böbrekler vücuttaki sıvı dengesini düzenler. Böbrek fonksiyonlarının zayıf olması veya kalp hastalıkları, vücutta sıvı birikmesine neden olabilir.
İlaçlar: Bazı ilaçlar, özellikle kortikosteroidler, tansiyon ilaçları ve antidepresanlar gibi ilaçlar ödemin oluşmasına sebep olabilir.
Alerjik Reaksiyonlar: Vücutta herhangi bir alerjenle karşılaşıldığında, vücut tepki olarak ödem oluşturabilir.
Ödemden Kurtulmak İçin Neler Yapılmalı?
Ödemden kurtulmak ve tekrar oluşumunu engellemek için bazı sağlıklı alışkanlıklar geliştirmek önemlidir. Tuz, ödemin başlıca sebeplerinden biridir. Yüksek tuz alımı vücutta sıvı tutulumuna yol açar. Bu yüzden işlenmiş gıdalardan, hazır yemeklerden ve aşırı tuzlu atıştırmalıklardan kaçınmak önemlidir. Taze sebze ve meyveleri tercih ederek doğal tuz alımınızı dengeleyebilirsiniz.
Bazen vücutta sıvı birikmesi, yeterli su içmemekten kaynaklanır. Vücut su eksikliği durumunda daha fazla sıvı tutma eğilimindedir. Günde en az 8-10 bardak su içmeye özen gösterin.
Potasyum, vücutta sıvı dengesini sağlamaya yardımcı olan önemli bir mineraldir. Muz, avokado, tatlı patates ve ıspanak gibi potasyum zengini besinler ödemin atılmasına yardımcı olabilir.
Ödemden kurtulmanın bir diğer yolu ise dengeli beslenmenin yanı sıra, doğal takviyeler ve bitkilerden yardım almaktır. Bazı bitkiler, vücuttaki fazla sıvıyı atmaya yardımcı olabilir. Örneğin, maydanoz, zencefil, yeşil çay gibi doğal diüretik etkisi olan bitkiler ödemin giderilmesinde etkili olabilir. Ananas meyvesinde bulunan bromelain etken maddesi de ödem atımında oldukça sık kullanılan bir takviyedir.
Ödem genellikle geçici bir durumdur ve yaşam tarzı değişiklikleri ile rahatlıkla kontrol altına alınabilir. Ancak ödem sürekli hale gelirse ve başka sağlık sorunlarıyla birlikte görülürse, bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir.
Diyetisyen Beyza Arda